Op 1 februari 2022, kwamen een 25-tal deelnemers uit de Vlaamse universiteiten online bij elkaar om toekomstgericht een stand van zaken op te maken van de situatie van vluchtelingen in de universiteiten. In enkele presentaties worden de belangrijkste thema’s verkend en in een open bespreking wordt toekomstgericht gekeken hoe verder gewerkt kan worden.
Het lerend netwerk-event is een volgende stap in een traject dat startte in 2016, na de opmerkelijke verhoging in de instroom van vluchtelingen in Europa. De toenmalige VLIR-Werkgroep gelijke kansen bracht verschillende partners bij elkaar rond de situatie van vluchtelingen in het hoger onderwijs, om knelpunten op te lijsten en mogelijke oplossingen te verkennen. Vele suggesties werden bijeengebracht in een colloquium en neergeschreven in een conclusiedocument. Het leidde ook tot de oprichting van een Overleggroep Vluchtelingen, die regelmatig uitwisselt en de vinger aan de pols houdt van de situatie van vluchtelingen in de Vlaamse universiteiten. Nu, twee jaar na het afsluitende conclusiedocument, wordt opnieuw een stand van zaken opgemaakt.
Katrien De Bruyn opende de online bijeenkomst als voorzitter van de Overleggroep Vluchtelingen. Zij wees op het belang van regelmatige uitwisseling tussen hogeronderwijsinstellingen en het traject dat al gelopen is.
Een eerste presentatie werd verzorgd door Lin Wu over Toeleiding naar en voorwaarden voor inschrijving in het Vlaams hoger onderwijs. De presentatie geeft een overzicht van gelijkenissen en enkele verschillen tussen de universiteiten. Daarnaast heeft de Overleggroep vluchtelingen ook enkele uitdagingen opgelijst.
Katrien De Bruyn vervolgde met een presentatie rond voorbereidingstrajecten: dat zijn vaak generieke, voorbereidende trajecten voor niet-Nederlandstaligen die op verschillende plaatsen aangeboden worden, aan een 20 tot 30 studenten per opleiding. De opleidingen worden vaak in partnerschappen georganiseerd, met toeleiding onder andere door het Agentschap Integratie en Inburgering, maar toch is de financiering ervan precair.
In de derde presentatie, over taalondersteuning tijdens de studieloopbaan (door Bie Strypens en Els Verlinden) werd bepleit specifiek taalondersteuning te voorzien voor hoogopgeleide anderstaligen. Deze studenten hebben een beperkte beheersing van het Nederlands, maar beschikken over sterke cognitieve vaardigheden en beheersen academische competenties in hun moedertaal. Bij het aanbieden van een taalondersteuningsaanbod voor deze groep is ook specifieke aandacht nodig voor culturele verschillen en het hebben van verschillende verwachtingen m.b.t. studeren en toetsing door verschillen in onderwijssystemen. Tot slot werd ook bepleit om aangepaste taalfaciliteiten te voorzien voor deze groep van studenten.
Concluderend werden de aandachtspunten besproken die de Overleggroep Vluchtelingen voor de toekomst naar voor schuift:
Het Lerend netwerk ging uit elkaar met nieuwe inzichten in de noden en mogelijkheden van vluchtelingen in de Vlaamse universiteiten, en met een lijstje opvolgpunten voor de VLIR-WG Diversiteit en sociaal beleid.
