24 oktober 2022
Lerend netwerk georganiseerd door de werkgroep Onderwijs en de werkgroep Sociale voorzieningen
Op maandag 24 oktober 2022 vond het lerend netwerk-event Studiekost plaats. Aanleiding voor dit gezamenlijk initiatief van de VLIR-werkgroepen Onderwijs en Sociale voorzieningen waren het VLOR-advies van 2021 en het OESO-rapport van 2022 met aanbevelingen over (het beheersen van) de studiekost. Medewerkers uit de vijf Vlaamse universiteiten en studentenvertegenwoordigers van VVS zaten rond de tafel om ervaringen uit te wisselen, goede praktijken te delen en na te gaan of er gezamenlijk acties nodig en mogelijk zijn rond studiekost. Een aan het event voorafgaande bevraging bij de universiteiten vormde de leidraad voor de bespreking.
De discussie concentreerde zich enerzijds op vragen rond procedures om de studiekost te berekenen, te communiceren, te monitoren en te beheersen en om studenten te ondersteunen. Anderzijds bespraken de deelnemers vragen in verband met kostenbeheersing voor de student.
Uit de bespreking blijkt dat voor de berekening van de studiekost overal beroep wordt gedaan op de faculteiten en docenten die feitelijke oplijstingen maken van de kost. Hier en daar zijn ook studiekostmetingen uitgevoerd onder de vorm van bevragingen of ‘kostschrijven’. Dergelijke bevragingen leveren veel materiaal op voor sensibilisering van faculteiten en docenten. Verder komt naar voor dat alle universiteiten inzetten op heldere communicatie van de studiekost naar de studenten via onder meer ECTS-fiches, programmabrochures en websites. Het is essentieel helder te communiceren wat er precies onder de meegedeelde cijfers valt. De studiekostcijfers worden bijna overal jaarlijks geactualiseerd en geëvalueerd, met de bedoeling faculteiten en opleidingen aan te zetten tot reflectie over de kosten(beheersing). Studiekost is ook een van de parameters die worden gehanteerd om te zien of een student in aanmerking komt voor een STUVO- toelage. De deelnemers waren het erover eens dat faculteiten zich bewust moeten zijn dat accurate en volledige gegevens over de studiekost ook in dit opzicht van belang zijn voor de student. Overal worden acties ondernomen om de studiekosten te beheersen gaande van onder meer communicatie naar studenten om onnodige studiekosten te vermijden, sensibilisering van onderwijs- en opleidingscommissies, deelplatformen voor studenten waar ze materiaal kunnen uitlenen en verkopen tegen lage prijzen tot het ter beschikking stellen van een leidraad over budgetcontrole en kostenbeheersing. De studenten gaven aan dat bijvoorbeeld ook het zo veel mogelijk groeperen van lessen op de campus en het nadenken over de formule van open boek examens waarvoor boeken worden aangeschaft die slechts beperkt worden gebruikt, acties kunnen zijn om de studiekost te beheersen.
Het event zorgde bij de deelnemers voor nieuwe inspiratie die bruikbaar is binnen hun instelling. De good practices en instrumenten rond studiekost zullen onderling worden uitgewisseld. Verder is afgesproken dat de deelnemers ook in de toekomst met elkaar contact houden en met vragen bij elkaar terecht kunnen. Overkoepelend zal worden bekeken of er gemeenschappelijke adviezen zijn over kostenbeheersing naar instellingen/faculteiten/docenten.